Over esthetica en open wonden : democratie en emoties

Abstract

Josef Früchtl eindigt zijn betoog met een strijdvaardige opmerking: ‘over esthetische kwesties moet men strijden, omdat het democratisch van waarde is.’ Dit commentaar bouwt op deze stelling voort door te beschouwen hoe Früchtl’s kijk op de relatie tussen esthetica en gevoelens zich in een concrete en omstreden situatie uitwerkt. Immers, in onze tijd van ‘door digitale media wijdverbreide bullshit en hate speech’ is de publieke sfeer polemischer dan ooit – iets wat de esthetische ervaring in concrete situaties sterk kan beïnvloeden doordat de persoon van de kunstenaar en de context waar deze zich in beweegt centraal komen te staan bij het esthetische gevoel dat met het kunstwerk wordt gecommuniceerd. Het bespreken van een concrete, omstreden situatie kan helpen om enkele urgente vragen bij Früchtl’s betoog aan het licht te brengen. Het verhaal begint in New York, maart 2017. In het Whitney Museum of American Art toont een witte kunstenaar haar schilderij van het verminkte gezicht van Emmett Till. Emmett Till was een zwarte tiener die werd gelyncht door twee witte mannen in Mississippi in 1955. Till zou naar een witte vrouw hebben gefloten. Het beeld van het voorheen innemende gezicht van de jonge Till, tot pulp geslagen door de witte mannen, zond schokgolven door het land en werd een icoon van de bloeiende civil rights movement in Amerika.